Level-1_Lecture-6

Audio

सुभाषितम् [Epigram]

चिन्तनीया हि विपदाम् आदावेव प्रतिक्रियाः |

न कूपखननं युक्तं प्रदीप्ते वह्निना गृहे ||

घर में आग लग जाये, तब बुझाने हेतु जल के लिये कुआँ खोदना युक्तिसंगत कार्य नही, उसी प्रकार जब कोई विपत्ति-संकट आये तब विपत्ति से निपटने के तैयारी करना सही नही है।

જો ઘરમાં આગ લાગે તો તેને ઓલવવા માટે પાણી માટે કૂવો ખોદવો એ તર્કસંગત કાર્ય નથી, તેવી જ રીતે આફત આવે ત્યારે તેનો સામનો કરવાની તૈયારી કરવી પણ યોગ્ય નથી.

If there is a fire in the house, then digging a well for water to extinguish it is not a rational act, in the same way it is not right to prepare to deal with the disaster when there is a disaster.

संख्या गणना [Numbers counting]

Audio

Audio

No क्र. संख्या સંખ્યા Numbers
71 ७१ एकसप्ततिः એકોત્તેર Seventy One
72 ७२ द्विसप्ततिः બોત્તેર Seventy Two
73 ७३ त्रिसप्ततिः તોત્તેર Seventy Three
74 ७४ चतुःसप्ततिः ચુમ્મોતેર Seventy Four
75 ७५ पञ्चसप्ततिः પંચોતેર Seventy Five
76 ७६ षट्सप्ततिः છોત્તેર Seventy Six
77 ७७ सप्तसप्ततिः સિત્યોતેર Seventy Seven
78 ७८ अष्टसप्ततिः ઈઠ્યોતેર Seventy Eight
79 ७९ नवसप्ततिः ઓગણ્યા એંશી Seventy Nine
80 ८० अशीतिः એંશી Eighty

Audio

No क्र. संख्या સંખ્યા Numbers
81 ८१ एकाशीतिः એક્યાશી Eighty One
82 ८२ द्वशिति: બિયાંશી Eighty Two
83 ८३ त्र्यशीतिः ત્ર્યાશી Eighty Three
84 ८४ चतुरशीतिः ચોર્યાશી Eighty Four
85 ८५ पञ्चशीतिः પંચ્યાશી Eighty Five
86 ८६ षट्शीतिः છ્યાંશી Eighty Six
87 ८७ सप्ताशीतिः સત્યાશી Eighty Seven
88 ८८ अष्टाशीतिः અઠયાશી Eighty Eight
89 ८९ नवाशीति: નેવ્યાશી Eighty Nine
90 ९० नवतिः નેવું Ninety

पुरुषा: (Persons)

  • उत्त्तम पुरुष (बोलने वाला ) 1st  person / UTTAMA Purush [The one who is talking].
  • मध्यम पुरुष (सुनने वाला) 2nd person / MADHYAMA Purush [The one who is listening].
  • प्रथम पुरुष (जिसके लिए बात हो रही है वह) 3rd  person / PRATHAMA Purush [For whom talk is told].

NOTE: Do not confuse prathama as 1st person.

1. उत्तम पुरुष [अस्मद / I, we 2, we 3 or more]

  • एकवचन when AH+AM अहम् (I)
  • द्विवचन when AAV+AAM आवाम् (WE 2)
  • बहुवचन when VAY+AM वयम् (WE 3 or more )

2. मध्यम पुरुष [युष्मद / You , You 2, You 3 or more]

  • एकवचन when TV+AM त्वम (YOU)
  • द्विवचन when YUV+AM युवां (YOU TWO)
  • बहुवचन when VUY+AM यूयं (YOU THREE OR MORE)

PLEASE NOTICE 1 thing. In UTTAM purush & MADHYAMA purush there was no GENDER. So, there is no HE or SHE or IT in ME, US 2, US 3,   OR  YOU, YOU 2, YOU 3. But you will see that in Pratham Purush.

3. प्रथम पुरुष  [परस्मैपद / Person far away from you]

Again that person could be either he, she or it.

3.1 – पुल्लिन्ग [HE]
  • एकवचन when it is SAha: स: (That One He)
  • द्विवचन when it is Tau तौ (Those Two He)
  • बहुवचन when it is Te ते (Those Three or more He)

3.2 – स्त्रीलिन्ग [SHE]

  • एकवचन when it is SAA सा (One She)
  • द्विवचन when it is TE ते (Two She)
  • बहुवचन when it is TAha: ता: (Three or more She)

3.3 – नपुन्सक्लिन्ग [IT]

  • एकवचन when it is TAT तत् (One IT)
  • द्विवचन when it is TE ते (Two IT)
  • बहुवचन when it is  TAANI तानी (Three or more IT)

ComposerTable

Examples:

  • अहं आगच्छामि |
  • युवां वदथ:|
  • ता: पाचयन्ति |
@PMOIndia
#CelebratingSanskrit
#MannKiBaat